Zoutend zout of zoutpilaar?

Evalueren is belangrijk. Door regelmatig terug te kijken op wat je hebt gedaan, ga je na of je nog de juiste koers volgt. Zijn er afwijkingen, dan moet je actie ondernemen om weer op koers te komen. In sommige gevallen is het niet je koers die je moet veranderen, maar zijn het je doelen. Uiteindelijk willen we graag een positief resultaat behalen.

Terugkijken kan ook goed zijn om je eigen rijkdom te zien. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij een jubileum of een overlijden. 'Er waren moeilijke perioden, maar wat waren er ook veel mooie momenten. Wat hebben we veel mooie dingen mee gemaakt. Wat is er veel om in dankbaarheid op terug te kijken!' zo hoor je dan vaak. We willen niet blijven hangen in het negatieve, maar vooral het positieve voor ogen houden.

Waar was God?

Ook wat het geloof betreft, wordt er vaak terug gekeken. Een leven kent hoogte- en dieptepunten. In beide gevallen kan het zijn, dat je niet altijd Gods hand in je leven ziet. Tenminste niet als je er midden in staat. Dan kunnen er juist waarom-vragen zijn. Waar is God, juist nu je hem zo nodig hebt? Of je denkt juist, dat je het allemaal prima voor elkaar hebt. Heb je God eigenlijk wel nodig?

Beide herken ik in mijn eigen leven. Pas later, terugkijkend, kwam ik dan echter toch tot de conclusie: God was er! In de moeilijke tijd zag ik het niet en begreep ik niet waarom er gebeurde wat er gebeurde. Maar later vielen ineens de stukjes op hun plek en zag ik ineens hoe God bezig was geweest! Ik keek niet verder dan dat moment, ik kón ook niet anders, maar God keek veel verder! "Een mens stippelt zijn weg uit, de HEER bepaalt de richting die hij gaat." (Spreuken 16:9)

Ik zal er zijn

Dat is bij mij trouwens niet vanzelf gegaan. Mijn ervaring is, dat je echt de tijd moet nemen om terug te kijken. De stilte op zoeken, lezen in de Bijbel, tijd nemen voor gebed, echt contact zoeken met God en zo Zijn stem leren verstaan. Zo zag ik niet alleen hoe God bezig is geweest, maar groeide er ook vertrouwen: Zoals Hij er toen was, zo zal Hij er ook nu zijn. Dat is ook precies Zijn Naam: JHWH, wat betekent: 'Hij is' of 'Hij zal er zijn'.

En als dat vertrouwen er is, dan kun je je daar ook aan over geven. Biddend: "Maak mij, HEER, met uw wegen vertrouwd, leer mij uw paden te gaan." (Psalm 25:4)

Gods wegen gaan, kan alleen als je Hem kent. Als wat Hij wil in je hart geschreven staat. Net zoals in een relatie: Ik weet heel goed waar ik mijn vrouw wel en geen plezier mee doe, waar ze boos of juist blij van wordt, wanneer ze blij is of verdrietig. Daar hoef ik niet naar te vragen, dat weet ik gewoon. Door jarenlange ervaring. En omdat ik van haar hou, houd ik daar rekening mee en doe ik iets niet of juist wel.

Relatie

Ook in Psalm 119 is dat het terugkerende thema. Het verlangen om God zo te kennen, dat je je leven richt op Hem! "Laat toch mijn wegen recht zijn, ik wil mij houden aan uw wetten. " (Psalm 119:5)

Dat gaat met vallen en opstaan, net als in een relatie. Soms ben je meer op jezelf gericht dan op de ander. Juist door dat bespreekbaar te maken, kom je dan samen weer verder. Dan kan mijn vrouw mij even weer vertellen hoe het ook al weer zit. Dan kan ik haar ook vragen me daarbij te helpen en houden we samen onze relatie op koers.

Ook in mijn relatie met God werkt dat zo: "Vertel ik u mijn wegen, dan antwoordt u. Onderwijs mij in uw wetten. Houd mij ver van bedrieglijke wegen en leer mij genadig uw wet. Houd mijn ogen af van wat leeg is, laat mij uw wegen gaan, en leven. Ik houd mij aan uw regels en richtlijnen, al mijn wegen zijn u bekend." (Psalm 119:26,29,37,168)

In Spreuken staat het zo: "Mijn zoon, heb aandacht voor mijn woorden, geef aan mijn uitspraken gehoor. Houd ze steeds voor ogen, bewaar ze in het diepste van je hart. Ze zijn het leven voor wie ze aanvaarden, sterken heel het lichaam als een medicijn." (Spreuken 4:20-22)

Loslaten

Terugkijken, het kan heel heilzaam zijn. Het kan je relatie sterker maken. Maar het kan de relatie ook kapot maken. "Denk aan de vrouw van Lot! Wie probeert zijn leven veilig te stellen zal het verliezen, maar wie het verliest zal het behouden." zegt Jezus (Lucas 17:32-33).

De vrouw van Lot keek ook terug, maar met de verkeerde bedoelingen. Niet om Gods hand te leren zien en van daar uit vol vertrouwen naar de toekomst te kijken. Zij keek terug, omdat ze niet los kon laten wat wel nodig was.

Gods wegen gaan, betekent je eigen weg verlaten. En bij de vrouw van Lot was dat nu juist waar het aan ontbrak. Ze moest kiezen: vertrouwen op God of vast houden wat ze had. En die ene blik achterom liet zien waar haar hart werkelijk lag.

Zo achterom kijken met spijt, staat leven in vertrouwen in de weg. "Wie achter mij aan wil komen, moet zichzelf verloochenen, zijn kruis op zich nemen en mij volgen." (Matteüs 16:24) "Geen enkele knecht kan twee heren dienen: hij zal de eerste haten en de tweede liefhebben, of hij zal juist toegewijd zijn aan de ene en de andere verachten. Jullie kunnen niet God dienen én de mammon." (Lucas 16:13)

Gods wegen gaan, betekent: keuzes maken. Vandaag nog! Blijf ik vasthouden aan wat ik zelf graag wil, aan mijn zekerheden van het hier en nu, dan kies ik voor een doodlopende weg. Zoek ik Gods wegen, dan wacht mij een weg die ik wellicht niet overzie, maar wel aan Gods Vaderhand en met de mooiste bestemming ooit!

En vanuit die relatie met God mag ik 'zout' zijn in mijn omgeving. "U bent het zout van de aarde; maar als het zout zijn smaak verloren heeft, waarmee zal het gezouten worden? Het deugt nergens meer voor dan om weggeworpen en door de mensen vertrapt te worden. U bent het licht van de wereld. Een stad die boven op een berg ligt, kan niet verborgen zijn. En ook steekt men geen lamp aan en zet die onder de korenmaat, maar op de standaard, en hij schijnt voor allen die in het huis zijn. Laat uw licht zo schijnen voor de mensen, dat zij uw goede werken zien en uw Vader, Die in de hemelen is, verheerlijken." (Mattheus 5:13-16)

Liever zoutend zout dan zoutpilaar!