Leer ons zo onze dagen te tellen

In veel christelijke gezinnen wordt op oudejaarsavond Psalm 90 gelezen. Zo ook bij ons vroeger. Altijd weer maakte het indruk op mij. De sfeer die het met zich mee bracht. Maar ook de inhoud: de kleinheid van de mens tegenover de grootheid van God.

Aan de ene kant is er het menselijke perspectief, het aardse leven, eigen prestaties. Daarover zegt deze psalm: "Zeventig jaar duren onze dagen, of tachtig als wij sterk zijn. Het beste daarvan is moeite en leed, het gaat snel voorbij en wij vliegen heen." (Psalm 90:10)

Ik moet hierbij denken aan de conclusie van Prediker: "Lucht en leegte, zegt Prediker, lucht en leegte, alles is leegte. Welk voordeel heeft de mens van alles wat hij heeft verworven, al zijn moeizaam gezwoeg onder de zon?" (Prediker 1:2-3)

Uit dat korte nutteloze bestaan is er maar één uitweg: Wijsheid! "Leer ons zo onze dagen te tellen dat wijsheid ons hart vervult." (Psalm 90:12) Niet de menselijke wijsheid, maar Wijsheid met een hoofdletter, dat wil zeggen Gods Woord dat levend werd: Jezus Christus.

Aardse wijsheid

In het paradijs wees satan de mens op de weg van de menselijke wijsheid of, beter gezegd, de eigen-wijsheid: de Boom der kennis van goed en kwaad. De boom waarvan God gezegd had, dat ze zouden sterven wanneer ze daarvan zouden eten. Op geraffineerde wijze brengt satan de mens aan het twijfelen: "‘Jullie zullen helemaal niet sterven,’ zei de slang. ‘Integendeel, God weet dat jullie de ogen zullen opengaan zodra je daarvan eet, dat jullie dan als goden zullen zijn en kennis zullen hebben van goed en kwaad.’ (Genesis 3:4-5)

En zijn strategie werkte, met alle gevolgen van dien! "En ze vond het aanlokkelijk dat de boom haar wijsheid zou schenken." (Genesis 3:6) De mens koos voor de boom die de dood zou brengen in plaats van de boom die het leven zou brengen.

Aardse wijsheid brengt zonde en verderf, moeite en leed en leidt ten slotte tot de dood. "Hoe wijs van hart, hoe sterk een mens ook is, God kan hij nimmer straffeloos trotseren." (Job 9:4)

Wát een genade, dat God het daar niet bij heeft gelaten! Zijn Zoon kwam om onze straf op Zich te nemen. Wijsheid in levenden lijve!

Alleen wie afstand doet van zijn eigen aardse wijsheid en zijn toevlucht neemt tot de Wijsheid die van God komt, zal het leven vinden!

Echte wijsheid valt op

En als je dat doet, dan valt het op! Zo zegt de farao over Jozef: "Aangezien God u dit allemaal bekend heeft gemaakt, is er vast niemand die zo verstandig en wijs is als u." (Genesis 41:39)

Wijsheid, dat is Gods wil doen in alles, zoals Jezus ons dat voor heeft gedaan. "En hij sprak tot de mens: ‘Ontzag voor de Heer – dat is wijsheid; het kwaad mijden – dat is inzicht.’" (Job 28:28)

Al vroeg in de geschiedenis gaf God het als opdracht mee aan Zijn volk: "Leef mijn geboden strikt na, dan toont u wijsheid en inzicht. Alle volken die dat zien en van deze wetten horen, zullen zeggen: ‘Wat is dat grote volk wijs en verstandig!’" (Deuteronomium 4:6)

Bij koning Salomo zien we dat het waarheid is: De koningin van Seba zegt tegen Salomo : "Het is dus echt waar wat ik in mijn land over u en uw wijsheid heb horen vertellen." (1 Koningen 10:6) En ze was niet de enige: "Uit alle delen van de wereld kwamen mensen naar Salomo toe om te luisteren naar de wijsheid waarmee God hem vervuld had." (1 Koningen 10:24) 

Wie niet leeft volgens zijn eigen wijsheid, maar naar Gods Wijsheid, valt op! Soms word je daarom voor gek verklaard. Want het is, naar wereldse maatstaven, niet logisch om je zelf zo aan de kant te zetten.

"Maar wat in de ogen van de wereld dwaas is, heeft God uitgekozen om de wijzen te beschamen; wat in de ogen van de wereld zwak is, heeft God uitgekozen om de sterken te beschamen; (1 Korinthiërs 1:27)

Eens zal iedereen beschaamd staan en "in de naam van Jezus elke knie zich buigen, in de hemel, op de aarde en onder de aarde, en elke tong belijden: ‘Jezus Christus is Heer,’ tot eer van God, de Vader." (Filippenzen 2:10-11)

Feest

Veel christenen, die terug kijken op hun leven en de plek die God daarin heeft gehad, herkennen zich in de beginwoorden van Psalm 90: "Heer, u bent ons een toevlucht geweest van geslacht op geslacht." (Psalm 90:1)

Een belijdenis waar ik met menselijke wijsheid niet op uit zou komen. Ik zou blijven steken in moeite en zorgen, de "lucht en leegte" van Prediker, de "moeite en leed" uit Psalm 90.

Maar God wil mij daar boven uit tillen. Ik kan Psalm 90:1 naspreken, omdat ik Zijn Wijsheid heb gezocht en gevraagd. Jacobus zegt: "Komt een van u wijsheid tekort? Vraag God erom en hij, die aan iedereen geeft, zonder voorbehoud en zonder verwijt, zal u wijsheid geven." (Jakobus 1:5)

Zo mag ik verder door het leven gaan. Met dit gebed als terugkerend refrein: "Wijs mij de weg van uw waarheid en onderricht mij, want u bent de God die mij redt, op u blijf ik hopen, elke dag weer. (Psalm 25:5)

En God zal dat gebed verhoren! Hij doet wat Hij belooft: "Maar als ze mij liefhebben en doen wat ik gebied, bewijs ik hun mijn liefde tot in het duizendste geslacht." (Exodus 20:6)

Gedragen door Zijn Liefde mag ik mijn weg gaan. "De HEER zal mij altijd beschermen. HEER, uw trouw duurt eeuwig, laat het werk van uw handen niet los." (Psalm 138:8)

Mijn gebed voor jou en voor mijzelf is deze: Dat Zijn Wijsheid ons mag vullen, van generatie op generatie, tot de dag dat Jezus terugkomt. "Laat ons uw genade zien, Heer, onze God. Bevestig het werk van onze handen, het werk van onze handen, bevestig dat." (Psalm 90:17)